Prawo pracownicze przewiduje w roku 2024 możliwość skorzystania przez pracowników z dodatkowych dwóch dni wolnego wynikających z nieprzewidywalnych okoliczności, niezależnie od standardowego urlopu wypoczynkowego. Warto podkreślić, że te dwa dni tracą swoją ważność na koniec danego roku kalendarzowego, jeśli nie zostaną wykorzystane.
Współczesne modyfikacje Kodeksu pracy przewidują dla pracowników nowe uprawnienie do dodatkowych dni wolnego z tytułu nieoczekiwanych wydarzeń, które są niezależne od standardowego urlopu wypoczynkowego. Jest to ważne do zrozumienia – to jest zwolnienie, a nie urlop.
Co to znaczy „urlop z powodu siły wyższej”? Jest to typ zwolnienia od pracy, który jest przyznawany pracownikowi w przypadku nagłych i nieprzewidzianych sytuacji wymagających jego bezpośredniej obecności – np. niespodziewana choroba bliskiej osoby, wypadek czy awaria techniczna w domu.
Zwolnienie z powodu siły wyższej można wykorzystać, kiedy zdarzy się sytuacja, która jest niespodziewana, wymaga natychmiastowej reakcji pracownika i nie wynika z jego decyzji. Pracownicy mieli możliwość skorzystania z tego typu urlopu już w roku 2023. W 2024 roku dostali nowy limit na dni wolne z tego tytułu, ale niewykorzystane dni nie są przenoszone na kolejny rok. Z tego powodu te dni wolne muszą być wykorzystane do końca 2024 roku, inaczej utracą ważność.
Zwolnienie z powodu siły wyższej to dodatkowe dni wolne od pracy, które pracownik ma prawo wykorzystać w ciągu roku kalendarzowego. Może je wykorzystać w sytuacji nagłego i nieprzewidywalnego zdarzenia, takiego jak choroba bliskiej osoby czy wypadek wymagający natychmiastowej obecności pracownika. Kluczowe zasady dotyczące zwolnienia z powodu siły wyższej to:
- Rozmiar zwolnienia: Pracownik ma prawo skorzystać z 16 godzin lub 2 dni dodatkowego wolnego w danym roku kalendarzowym.
- Wynagrodzenie: Za okres zwolnienia pracownik otrzymuje 50% swojego standardowego wynagrodzenia.
- Wniosek pracownika: Aby skorzystać ze zwolnienia, pracownik musi poinformować swojego pracodawcę najpóźniej w dniu, kiedy chce wykorzystać te dodatkowe dni wolne. Brak jest ścisłych regulacji dotyczących formy takiego wniosku.
- Decyzja pracownika: Pracownik sam decyduje, kiedy i jak wykorzysta dni wolne z tytułu siły wyższej w ciągu roku.
- Pracownicy zatrudnieni na niepełny etat: W przypadku pracowników zatrudnionych na niepełny etat, liczba godzin zwolnienia jest ustalana proporcjonalnie do ich etatu.
Siłą wyższą rozumie się nagłe i nieprzewidziane sytuacje rodzinne wymagające natychmiastowej reakcji ze strony pracownika. Kodeks pracy nie dostarcza precyzyjnej definicji terminu „siła wyższa”. W kontekście urlopów, pojęcie to jest najczęściej używane do określenia niespodziewanych i istotnych zdarzeń w życiu pracownika, takich jak choroba lub wypadek, które wymagają jego bezpośredniej interwencji.