Polska jest państwem, które z roku na rok doświadcza coraz większego starzenia swojego społeczeństwa, a niskie wskaźniki urodzeń i coraz wyższa oczekiwana długość życia przyczyniają się do malejącej liczby osób w wieku produkcyjnym. W międzyczasie, rośnie liczba emerytów. Niestety, statystyki pokazują, że Polska jest na czele tej niekorzystnej tendencji na szczeblu europejskim.
Z analizy danych Eurostatu wynika, że ponad jedna piąta populacji Unii Europejskiej to osoby powyżej 65 roku życia. W 2023 roku, 21,3% ludności UE znajdowało się w tej grupie wiekowej, co stanowi wzrost o 0,2 punktu procentowego w porównaniu z rokiem poprzednim. W ciągu ostatnich dziesięciu lat, udział osób starszych w społeczeństwie UE wzrósł o 3 punkty procentowe.
W kontekście najwyższego i najniższego udziału seniorów w populacji państw członkowskich Unii Europejskiej, Włochy (24%), Portugalia (23,9%), Bułgaria (23,5%), Finlandia (23,3%), Grecja (23%) i Chorwacja (22,7%) zanotowały największy odsetek osób powyżej 65 roku życia. Z drugiej strony, Luksemburg (14,9%) i Irlandia (15,2%) miały najniższy odsetek seniorów w swojej populacji.
Pomimo że Polska nie znajduje się na czele tej listy, zajmuje 19. miejsce w UE pod względem udziału osób powyżej 65 roku życia w całej populacji. W naszym kraju prawie co piąty mieszkaniec jest seniorem. Odsetek ten wynosi 19,9%, co jest o 1,4 punktu procentowego mniej niż średnia dla całej Unii.
Niemniej jednak, to nie obecny odsetek seniorów w społeczeństwie budzi największe obawy demografów, lecz jego dynamiczny wzrost. W 2023 roku, porównując do roku poprzedniego, liczba osób powyżej 65 roku życia wzrosła w 20 państwach członkowskich UE, w tym również w Polsce. W ciągu jednego roku odsetek seniorów w polskim społeczeństwie wzrósł o 0,5 punktu procentowego, a w ciągu ostatniej dekady (od 2013 roku) aż o 5,5 punktów procentowych. To największy wzrost w całej UE. Za Polską znalazły się Słowacja (4,8 punktów procentowych), Chorwacja (4,6 punktów procentowych), oraz Finlandia i Portugalia (po 4,5 punktu procentowego). Średni wzrost w populacji UE wyniósł 3 punkty procentowe.
Co więcej, w 2023 roku mediana wieku mieszkańców UE wzrosła do 44,5 roku. Oznacza to, że połowa osób żyjących w Unii Europejskiej była starsza niż 44,5 roku, podczas gdy druga połowa młodsza. Mediana wieku wahała się od 38,4 roku na Cyprze do 48,4 roku we Włoszech. W przypadku Polski mediana wieku wynosiła 42,6 lat, co plasuje nas poniżej średniej UE o 1,9 punktu procentowego.
W ciągu ostatnich dziesięciu lat (od 2013 do 2023 roku) mediana wieku w UE wzrosła o 2,3 roku (średnio o 0,23 roku rocznie), z 42,2 lat do 44,5 lat. W tym samym okresie w Polsce mediana wieku wzrosła o 3,8 lat – to szósty największy wzrost wśród państw członkowskich Unii. Większy wzrost odnotowano tylko w Portugalii, Grecji, Hiszpanii, Włoszech i Słowacji. Tymczasem w Szwecji i na Malcie mediana wieku nieznacznie spadła.