Obecnie, od 2019 roku, zasiłek pielęgnacyjny wynosi zaledwie 215,84 zł, co generuje niemal 2,6 miliarda złotych obciążenia dla budżetu. Co miesiąc prawo do tego świadczenia wykorzystuje około milion Polaków. Zwiększenie zasiłku o 100 zł, do kwoty 315,84 zł, oznaczałoby dodatkowy roczny ciężar finansowy na poziomie 1,2 miliarda złotych. Do podwyższenia świadczenia o 200 zł konieczne byłoby z kolei wyasygnowanie 2,4 miliarda złotych, natomiast o 300 zł – aż 3,6 miliarda.
Dlatego rząd nie decyduje się na podwyżkę zasiłku pielęgnacyjnego, bez względu na fakt, że ostatnia taka korekta miała miejsce w roku 2019. Sporo internautów wskazywało kwoty od 500 do 560 zł jako adekwatną wysokość takiego zasiłku. W naszych ankietach najwięcej osób opowiadało się za kwotą 515,84 zł jako wartością zasiłku pielęgnacyjnego za rok 2025. To oznaczałoby wzrost o 300 zł, ale koszt roczny takiego założenia to wspomniane 3,6 miliarda złotych.
Problemem jest także fakt, że zasiłek pielęgnacyjny przyznawany jest bez ustalania kryterium dochodowego. Nie da się więc przez zastosowanie zamrożenia progu dochodowego ograniczyć liczby osób uprawnionych do tego zasiłku, co obecnie wynosi około miliona osób. Mimo że kwota 215,84 zł zasiłku pielęgnacyjnego po uwzględnieniu inflacji jest niewystarczająca, każde dodatkowe 100 zł podwyżki generuje roczne wydatki na poziomie 1,2 miliarda złotych. Polska boryka się z problemami budżetowymi, dlatego nie istnieją możliwości na podwyżkę o 100 zł, a tym bardziej do kwoty 515,84 zł miesięcznie.
Zasługują na uwagę również osoby niepełnosprawne oraz te, które nie mają szans na uzyskanie świadczenia wspierającego w wysokości 3920 zł. Zasiłek ten przysługuje niepełnosprawnym dzieciom oraz osobom niepełnosprawnym powyżej 16 roku życia z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 21 roku życia. Jest też przyznawany osobom, które skończyły 75 lat. To właśnie ta ostatnia grupa jest szczególnie liczna i potrzebuje wsparcia.
Z ważnych informacji warto dodać, że zasiłek pielęgnacyjny w 2023 roku kosztował budżet 2457 miliardów złotych. Z kolei w 2025 roku będą to już 2596,2 miliarda złotych. To oznacza, że budżet wyda na ten cel o 139 milionów złotych więcej.
Sytuacja wygląda inaczej w odniesieniu do zasiłku rodzinnego. W roku 2025 rząd zamroził progi dochodowe na bardzo niskim poziomie, przez co z prawa do zasiłku rodzinnego „wypadło” kilkaset tysięcy osób. W efekcie zaoszczędzono rocznie około 380-400 milionów złotych (dane dla roku 2025), co oznacza zmniejszenie liczby uprawnionych o 275 600 osób (z około miliona).
W przeciwnym przypadku, rząd nie ma możliwości podjęcia takich działań w odniesieniu do uprawnionych do zasiłku pielęgnacyjnego. W obliczu trudnej sytuacji budżetowej rząd deklaruje zmniejszanie wydatków na zasiłki. Jeśli naprawdę zostaną podjęte takie działania wobec zasiłku pielęgnacyjnego, to jedyne możliwości to zastąpienie go innym świadczeniem lub połączenie go z innym świadczeniem (i wprowadzenie nowych przesłanek). To ograniczy wydatki, ale nie w tak drastycznym stopniu jak likwidacja zasiłku dla osób niepełnosprawnych i osób powyżej 75 roku życia.