W produkcji żywności, pestycydy odgrywają kluczową rolę gdyż umożliwiają ochronę upraw przed szkodnikami i patogenami. Początki ich wykorzystywania sięgają ponad dwustu lat temu, kiedy to stosowano napary z tytoniu do eliminacji mszyc. Od tamtej pory, świadomość na temat ich użycia znacznie się rozwinęła. Co warto wiedzieć o pestycydach, jak wpływają na człowieka i jak zminimalizować ich szkodliwy wpływ?
Pestycydy są to substancje pochodzące od łacińskich słów pestis, oznaczającego „szkodnika” oraz cedeo – „niszczyć”. Definicje tego terminu różnią się w zależności od źródła; dla Amerykańskiej Agencji ds. Ochrony Środowiska, pestycydy to substancje lub ich mieszanki zdolne do niszczenia, odstraszania lub hamowania rozwoju szkodników. Z perspektywy toksykologii, pestycydy to substancje naturalnego lub syntetycznego pochodzenia wykorzystywane w celu ochrony roślin przed szkodnikami, chorobami i chwastami, ale również do likwidowania pasożytów zwierząt hodowlanych i szkodliwych gryzoni.
Głównym celem stosowania pestycydów jest ochrona żywności produkowanej na skalę przemysłową przed szkodnikami, wirusami i mikroorganizmami, które mogą negatywnie wpłynąć na ilość i jakość zbiorów. Pestycydy stanowią szeroką grupę związków chemicznych, które można klasyfikować na wiele sposobów. Możemy je podzielić na takie typy jak: zoocydy (środki do zwalczania zwierząt), herbicydy (środki chwastobójcze), fungicydy (środki do zwalczania grzybów) czy synergetyki (substancje wzmacniające działanie innych związków). W ramach tych grup można wyróżnić wiele podkategorii, takich jak środki larwobójcze, mszycobójcze czy gryzoniobójcze.
Pestycydy mogą występować w różnych formach, takich jak koncentraty, proszki, aerozole, pasty, granulaty czy gazy – zależne od efektu jaki mają osiągnąć. Warto jednak pamiętać, że stosowanie pestycydów jest ściśle regulowane prawnie. Do lat 60. XX wieku popularnie używany był dichlorodifenylotrichloroetan (DDT), który okazał się być niezwykle szkodliwy dla środowiska naturalnego, a poprzez to również dla ludzi.